လွင်ႈတိုၵ်းတေႃး လုမ်းၽွင်းတၢင်ဢွၼ်ႇ ဢီႇရၢၼ်း တီႈသီးရီးယႃးၼၼ်ႉ ၵၢၼ်ႇဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈပႃး

ဝၼ်းၽတ်း၊ ဢေႇပရႄႇ 4၊ 2024

လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၵပ်း

<dynamicpagelist> category=ပိုၼ်ဢွၵ်ႇယဝ်ႉ category=မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမႄႇရိၵ notcategory=disputed notcategory=no publish namespace=Main addfirstcategorydate=true count=5 </dynamicpagelist>

ဢွင်ႈတီႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမႄႇရိၵ
ႁူမ်ႈသၢင်ႈ!
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမႄႇရိၵ
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမႄႇရိၵ
ၽူႈမီးသုၼ်ႇလၢတ်ႈ ပၢႆးႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း John Kirby

လွင်ႈဢၼ် ဢိတ်ႇသရေး ဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ်တိုၵ်းတေႃး လုမ်းၽွင်းတၢင်ဢွၼ်ႇ ဢီႇရၢၼ်း ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းလူင်တမၢသ်ႉၵၢသ်ႉ တီႈ မိူင်းသီးရီးယႃးၼၼ်ႉ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈၵပ်းၵၢႆႇၶဝ်ႈပႃး လႄႈ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼၼ်ႉသေ ဢမ်ႇလႆႈမီး လွင်ႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇလူင်ႈၼႃးသင်ၼႆ ၽူႈမီးၸၼ်ႉဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈ မိူဝ်ႈ လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ ဝၼ်းထိ 2 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် လႆႈထဵင် တႃႇပၼ်ၵႂၢမ်းမၢႆၼိူဝ် လွင်ႈဢၼ် ဢီႇရၢၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ တေၶိုၼ်းတွပ်ႇတႅၼ်းၼိူဝ် လွင်ႈတိုၵ်းတေႃး ဢၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း တပ်ႉဢီႇရၢၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းလႆႈတၢႆၵႂႃႇတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၽူႈမီးသုၼ်ႇလၢတ်ႈ ၶွင်ႇသီႇပၢႆးႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း လၢတ်ႈဝႃႈ “လွင်ႈတိုၵ်းတေႃး ဢၼ်လႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇတီႈ တမၢသ်ႉၵၢသ်ႉ ၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵွင်ႉၵၼ်သင် တင်းႁဝ်းသေဢိတ်း“ ဝႃႈၼႆ။ ၵႃႇပီႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵႂၢမ်းမၢႆ ဢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈ ဢီႇရၢၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢၼ်ၼႆႉသေ တီႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၵမ်ႉထႅမ်ပိူင်လူင် ဢိတ်ႇသရေး ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇသေ ဢိတ်းဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၽၢႆႇၵၢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ သႅတ်ႇပရီႇၼႃႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၽူႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇၶဝ်ဝႃႈ လုၵ်ႉတီႈသၢႆတၢင်း လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ သုၼ်ႇတူဝ်သေၵေႃႈ လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈဢီႇရၢၼ်းၵႂႃႇဝႃႈ လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢၼ်ပဵၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃး တွၼ်ႈဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇသေဢိတ်း ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

သႅတ်ႇလၢတ်ႈ ၽူႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇၶဝ်ဝႃႈ “ဢိတ်ႇသရေးၼႆႉ လွင်ႈဢၼ်ၶဝ် တိုၵ်းယိူင်းမၢႆၶဝ် ၸိူဝ်းမီးတီႈ တမၢသ်ႉၵၢသ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ် ဢမ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးႁဝ်းမႃး။ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢၼ်ၼႆႉသေ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၸႂ်ႉ သၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇသုၼ်ႇတူဝ်သေၵေႃႈ လႆႈမွၵ်ႇ ဢီႇရၢၼ်း ၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်းဝႆႉယဝ်ႉ“ ဝႃႈၼႆ။

တီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢီႇရၢၼ်း လႆႈလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ တီႈလွင်ႈတိုၵ်းတေႃး ဢၼ်ပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈ ဢေႇပရႄႇ ဝၼ်းထိ 1 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်း တပ်ႉဢီႇရၢၼ်း လႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၸဵတ်းၵေႃႉ လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းသီးရီးယႃး လႆႈတၢႆၵႂႃႇ ႁူၵ်းၵေႃႉ ဝႃႈၼႆယဝင်ႉ။ တပ်ႉဢီႇရၢၼ်းဝႃႈ ၼႂ်းၵႃႈၵူၼ်းတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ သွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး ၵႅမ်ၸွမ်ႁၢၼ် မူဝ်ႇႁႃႇမႅတ်ႉ ရီႇၸႃႇၸႃႇႁီႇတီႇ လႄႈ မူဝ်ႇႁႃႇမႅတ်ႉ ႁႃႇတီႇ ႁႃႇၵျီႇ ရႃႇႁီႇမီႇ ယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

တီႈလွင်ႈတိုၵ်းတေႃးၼၼ်ႉ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် လႆႈႁူႉဝႃႈ ႁူဝ်ၼႃႈ တပ်ႉၸုမ်းဢီႇရၢၼ်းၶဝ် လႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၼႆသေတႃႉ ပဵၼ်ၽူႈလႂ်ၽႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၼႄႉၼွၼ်းမႃးလႆႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇမိတ်ႉသၢႆး ဢိတ်ႇသရေးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တိူၵ်ႈ ဢၼ်ၶႂၢၵ်ႈမႂ်ႇ လုမ်းၽွင်းတၢင်ဢီႇရၢၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈလုလႅဝ်ၵႂႃႇၼႆ ၸုမ်းပႂ်ႉတူၺ်းပၢင်သိုၵ်း ဢၼ်ပၵ်းသဝ်းတီႈ ပရိတ်ႈတဵၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၸုမ်းပႂ်ႉတူၺ်း သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း တီႈ သီးရီးယႃး (SOHR) လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႉ။

လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢၼ်ၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉ ႁိူဝ်းမိၼ် ဢႅပ်ႉၾ်-35 သေ တိုၵ်းတေႃးမႃးယဝ်ႉ၊ ၽွင်းတၢင်ဢီႇရၢၼ်း ႁေႃသဵင်ႇဢႅသ်ႉပႃႇရီႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈတီး ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢီႇရၢၼ်းဝႃႈ ႁိူဝ်းမိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ် မၢၵ်ႇမိတ်ႉသၢႆး ႁူၵ်းလုၵ်ႈသေ ယိုဝ်းသႂ်ႇတိူၵ်ႈၼၼ်ႉမႃး ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။


ၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း

မႄးထတ်း

ငိူၼ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း

မႄးထတ်း