သၽႃးၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း ပၼ်သဵင်သေ ယိုတ်းပႅတ်ႈ ပၵ်းပိူင်သိုၵ်း
ဝၼ်းပုတ်ႉ၊ တီႇသႅမ်ႇပႃႇ 4၊ 2024
မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း ယုၼ်ႇသူၵ်ႉယဵဝ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆမီႈသိုၵ်းသေ လၢတ်ႈဝႃႈ တေထွၼ်ပႅတ်ႈ ၸုမ်ၸိူဝ်းၶဝ်ႈယုင်ႈၵဝ်း မိူင်းၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်လႆႈ ႁူပ်ႉၺႃးၵၼ်တင်း ၸုမ်းသၢၼ်ၶတ်း ဢၼ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼႂ်းသၽႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႄးဝႃႈ ၸုမ်းသၢၼ်ၶတ်းၶဝ် ၵမ်ႉထႅမ် ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်းလၢႆၸူဝ်ႈမူင်း လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းၶဝ် ပၼ်သဵင်ၵၢင်ၸႂ် တႃႇတေယိုတ်းပႅတ်ႈ ပၵ်းပိူင်သိုၵ်းသေ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ဝူၺ်ႇဝူင်းသျိၵ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၶဝ် တေႁူမ်ႈၵၼ်တင်းၵူၼ်းမိူင်းသေ ၵႅတ်ႇၶႄ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ဝူၺ်ႇဝူင်းသျိၵ်ႉၵေႃႈ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈ ပလိၵ်ႈ လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်း ထွၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းသၽႃး ၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ် ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆမီႈသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းၽၢႆႇသၢၼ်ၶတ်း လႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ပႃႇတီႇ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ယူၼ်းၶဝ် သၢၼ်ၶတ်းၵမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ် ႁႂ်ႈၶိုၼ်းပဵၼ်မႃး ပၢၼ် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢၼ်မီးဢႃႇၼႃႇ ဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ် တီႈမိူင်းၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း ၸဵမ်မႃး တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1980 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ယုၼ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၵ်းပိူင်သိုၵ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Youhap မိူင်းၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၽၢႆႇသိုၵ်း ၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေႁၢမ်ႈတၢပ်ႈ သၽႃး လႄႈ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း တၢင်ႇလွင်ႈ ဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။
သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Yonhap News ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈမေႃယႃ ၸိူဝ်းၼႄၵၢင်ၸႂ် ၼႂ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 48 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ မေႃယႃ ဢၢၼ်ႇႁူဝ်ႁဵင်မၼ်း ဢွၼ်ၵၼ် သၢၼ်ၶတ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶဝ်ႈႁဵၼ်း ႁူင်းႁဵၼ်းပၢႆးယႃႈယႃ ၼမ်လိူဝ်မႃးၼၼ်ႉ မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်းလၢႆလိူၼ်ယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၽႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ၶေႃႈၸီႉသင်ႇၼၼ်ႉ လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးဝႂ်ဢၼုၺၢတ်ႈၵေႃႈ တေတီႉၺွပ်း ဝႃႈၼႆ။
ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင် မိူင်းၵၢဝ်းလီၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်သဵင်ၵၢင်ၸႂ် ၼႂ်းသၽႃးသေ ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈလႆႈ မၢႆမီႈသိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပႃႇတီႇ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၽၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼႂ်းသၽႃး ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ။ ဝၢႆးသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆမီႈသိုၵ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇႁိုင်သင် ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ တီႈၼႂ်းယူႇထုပ်ႉမၼ်း ႁႂ်ႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃး တင်းသဵင်ႈ မႃးၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် ၼႂ်းသၽႃး။ ၽၢႆႇသိုၵ်းလႄႈ ၽၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ႁႂ်ႈဝႆႉၸႂ်ၼိမ်သဝ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ဢၼ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပၼ်သဵင် တင်းမူတ်း 190 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပၼ်သဵင်ၵၢင်ၸႂ် တႃႇတေပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ပၵ်းပိူင်သိုၵ်း။ ဝၢႆးသေ တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၼႂ်းသၽႃးယဝ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၼႂ်းငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် ၵူၼ်းသိုၵ်း ၸိူဝ်းဢဝ်တီႈယူႇ သၽႃးၼၼ်ႉ လႆႈထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇယူႇ။
ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ
မႄးထတ်း- Associated Press. "South Korean parliament votes to defy president by lifting his declaration of martial law" — politico, December 3, 2024
- Associated Press. "South Korean parliament votes to defy the country's president and immediately lift his martial law declaration" — abcnews, December 3, 2024
- Riyaz ul Khaliq. "South Korea lifts martial law after lawmakers vote to defy president" — Anadolu Agency, December 3, 2024