ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ဢၢၼ်ႇႁူဝ်မိုၼ်ႇမၼ်း ၼႄၵၢင်ၸႂ် တႃႇၵိုတ်းတိုၵ်း တီႈၷႃႇꩡႃႇ

ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ၊ ၸုၼ်ႇ 9၊ 2024 

ၵူၼ်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ၼႄၵၢင်ၸႂ်ႈ တီႈၼႃႈႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ် ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ)

ၵူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ် ဢၼ်သၢၼ်ၶတ်း ပၢင်တိုၵ်းၷႃႇꩡႃႇ ၶွင် ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် ဢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် လၢမ်းဝႆႉဝႃႈ မီးမွၵ်ႈၵူၼ်းသၢမ်မိုၼ်ႇၼၼ်ႉၼႆႉ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၸုတုမ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃႈတီႈ ႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ် ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ တီႈ ဝဵင်းလူင်ဝႃႇသျိၼ်ႇတၼ်ႇၼၼ်ႉသေ တီႈၼႂ်းဝဵင်း ၵူႈတီႈတီႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၼႄၵၢင်ၸႂ်ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၵမ်ႉထႅမ် ပႃးလဵတ်ႈသတၢႆး ႁူဝ်မိုၼ်မၼ်း ဢၼ်တုၵ်းယွၼ်း တႃႇႁႂ်ႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ၵိုတ်း လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် ပၢင်တိုၵ်းတီႈ ၷႃႇꩡႃႇ လႄႈ ဢိတ်ႇသရေး ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ် ပၼ်ႇလဵပ်ႈ ႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ် ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇသေ လႆႈၼႄၵၢင်ၸႂ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းသဝ် (ၸုၼ်ႇ 8) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ် ဢၼ်သၢၼ်ၶတ်း ပၢင်တိုၵ်းၷႃႇꩡႃႇ ၶွင် ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် ဢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် လၢမ်းဝႆႉဝႃႈ မီးမွၵ်ႈၵူၼ်းသၢမ်မိုၼ်ႇၼၼ်ႉၼႆႉ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၸုတုမ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃႈတီႈ ႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ် ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ တီႈ ဝဵင်းလူင်ဝႃႇသျိၼ်ႇတၼ်ႇၼၼ်ႉသေ တီႈၼႂ်းဝဵင်း ၵူႈတီႈတီႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၼႄၵၢင်ၸႂ်ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်ႇလွင်ႈတိၺွပ်း လႄႈ လွင်ႈမီးတၢင်းတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇပႆႇႁၼ်လွင်ႈယိုၼ်ယၼ်ပိုၼ်ဢွၵ်ႇသင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။

မိူဝ်ႈပႆႇထိုင် ပၢင်ၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် လႆႈတိူဝ်းဝႆႉ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ တီႈႁိမ်းႁွမ်း ႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ်သေ ဢၼ်ႁႄႉႁၢမ်ႈၵေႃႈ တိူဝ်းတမ်းဝႆႉလိူဝ်ယဝ်ႉ။ တီႈငဝ်းတူင်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ တီႈ သိုဝ်ႇသၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်း X ၼၼ်ႉတႄႉ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ပလိၵ်ႈၶဝ် တိၺွပ်းၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁိမ်းမၼ်း ဢွၼ်ၵၼ် ႁွင်ႉပၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်ယူႇ။ ၽၢႆႇပလိၵ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉ ၶွၼ်ႉပလိၵ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ တီႈငဝ်းတူင်ႉတၢင်ႇဢၼ် တီႈ သိုဝ်ႇသၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်း X ၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇၵွၼ်းၽႆး ပိုဝ်ႈၶဝ်ႈတီႈ ပၢင်ႇယိုဝ်ႈယႃႈႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ်ယူႇ။

ၵူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ်ၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ် ႁွင်ႉပၢဝ်ႇဝႃႈ “ႁဝ်းဢမ်ႇပႂ်ႉလႆႈ တႃႇႁၼ် ပၢႆႇတႅၼ်ႇ တီႈ ႁဵၵ်ႉ (The Hague)ယဝ်ႉ“ ဝႃးၼႆ။ ႁဵၵ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်း တီးမိူင်းၼႄႇတႃႇလႅၼ်ႇ ဢၼ်ပၵ်းလုမ်းၵၢၼ်ၽိတ်းၽိင်ႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢၼ်ဢဝ်လိူင်ႈ ၵၢၼ်ၽိတ်းၽိင်ႈသိုၵ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း “Answer Coalition” ဢၼ်ပဵၼ် ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးတီႈ ပၢင်ပွႆးၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼၼ်ႉ ယိပ်းထႅဝ်လိၵ်ႈယၢဝ်း သီလႅင် ဢၼ်တၢင်းယၢဝ်းမီးသွင်လၵ်းသေၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၼႄ လွင်ႈသၢၼ်ၶတ်းပၢင်သိုၵ်းယူႇ။

ၶဝ်ၶႂ်ႈၼႄႁၢင်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇ ၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းမႅၼ်ႈတၢင်းၽိတ်း ဢၼ်ၶၢမ်ႈ “သၢႆသီလႅင်“ ဢၼ်ဢမ်ႇမႄးလႆႈ ဢၼ်လႆႈမိူၼ်ၵၼ်တင်း လွင်ႈၶႂၢင်ႉပၼ် တႃႇႁႂ်ႈ ဢိတ်ႇသရေး ႁၢင်ႈသိုၵ်းတေႃႇ ဝဵင်းရႃႇၾႃႇ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ပႃးလဵတ်ႈသတၢႆး သေႃႉယူႇတင်းၼမ် တီႈၷႃႇꩡႃႇပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸုမ်း Answer Coalition လႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉတီႈ သိုဝ်ႇသၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်း X ၶဝ်ဝႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၽိုၼ်လိၵ်ႈသီလႅင်ယၢဝ်းလူင်ၼႆႉ “လႆႈႁဵတ်းဝႆႉ သဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် ၶႃႈတၢႆ ပႃးလဵတ်ႈသတၢႆ 40,000 ပၢႆ တီႈ ၷႃႇꩡႃႇ ဝၢႆးသေ ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 7 ဝၼ်း“ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် ဢၼ်လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ CODEPINK သေဢမ်ႇၵႃး ၶွင်ႇသီႇၽၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇဢိသ်ႉသလၢမ်းမိသ်ႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းဢိတ်ႇသရေး တီႈၷႃႇꩡႃႇ ဢၼ်ႁိုင်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း ပႅတ်ႇလိူၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉသေ လႆႈပဵၼ်ၽေးဢိုပ်းယၢၵ်ႈ၊ မီးလွင်ႈလုသုမ်း လႄႈ လႆႈမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ ၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၼႄၵၢင်ၸႂ် ပၢင်တိုၵ်းၷႃႇꩡႃႇ ၶွပ်ႈ 8 လိူၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းသဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇတႄႉ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉၽႅဝ်ဝႆႉယူႇ မိူင်းၾရၢင်ႇသဵတ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇပႆႇမီးဝႆႉ တီႈႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ်။ တီႈၼႂ်း ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇ လႄႈ ႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ် ဢၼ်ပိုၼ်ဢွၵ်ႇမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ၵမ်ႉထႅမ်ၸွမ် လွင်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ် ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်သေတႃႉ “ပေႃးဢွၵ်ႇႁၢင်ႈ မီႈလွင်ႈၶႂ်ႈယႃႉၶႂ်ႈၵဝ်း ၶႂ်ႈႁဵတ်းလွင်ႈၵၢၼ်ႁၢႆႉ“မႃးႉတႄ လႆႈပၼ်ၽၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇၶႂၢင်းပၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ။

ငိူၼ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း

• Gloria Oladipo. "Thousands gather at White House for pro-Palestinian protest" — The Guardian, JUNE 8, 2024
• CNN. "Why protesters outside White House are carrying two-mile long red banner" — CNN, JUNE 8, 2024
• Toi Staff. "Pro-Hamas, pro-Hezbollah protesters cheer ‘jihad’ at anti-Israel rally in DC" — The Times of Israel, JUNE 8, 2024
• The New York Times. "Pro-Hamas, pro-Hezbollah protesters cheer ‘jihad’ at anti-Israel rally in DC" — The New York Times, JUNE 8, 2024
• Misha Komadovsky. "Protesters form red line around White House, calling for end to war in Gaza" — VOA News, JUNE 8, 2024