ႁုၼ်ႈ Apple လူင်း ယွၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ႁႄႉႁၢမ်ႈ iPhone
ဝၼ်းသဝ်၊ သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ 9၊ 2023
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶဝ် ယႃႇပေႁႂ်ႈၸႂ်ႉ iPhone ၼႆလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၶၼ်ႁုၼ်ႈ ၶွင် Apple ၼႆႉ လႆႈသိုပ်ႇ လူင်းထႅင်ႈ တီႈ ဝၼ်းထိသွင်ၼၼ်ႉယူႇ။
ၵႃႈၶၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ တီႈ လွၵ်းၵၢတ်ႇသတွၵ်ႉၼၼ်ႉ ၼႂ်းၵႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉ လႆႈတူၵ်းၵႂႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 6 ပေႃး ဢဝ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်းဝႃႈ ၸမ် 200 ပီႇလီႇယႅၼ်ႇ တေႃႇလႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႈ။
တွၼ်ႈတႃႇ Apple ၶွမ်ႇပၼီႇ ပၢႆးၸၢင်ႈ တႄႉ ၶႄႇၼႆႉ ပဵၼ် လွၵ်းၵၢတ်ႇ ဢၼ်ယႂ်ႇထိသုတ်း ထူၼ်ႈသၢမ်သေ ငိုၼ်းၶဝ်ႈ ပီၵၢႆ တႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 18 ၼႆႉ ပဵၼ်လွၵ်းၵၢတ်ႇ ၶႄႇ ယဝ်ႈ။
ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်းၶွင် ၶွင် ၶွမ်ႇပၼီႇ ၾွၵ်ႉၶွၼ်း ဢၼ်ႁဵတ်းပၼ် ၶိူင်ႈ Apple ၵမ်ႉၼမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ် တီႈ မိူင်းၶႄႇ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။
လိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ The Wall Street Journal (WSJ) လႆႈတႅမ်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းပုတ်ႉၼၼ်ႉဝႃႈတႄႉ ပိူဝ်ႈၵျိၼ်ႈ ၼႆႉ လႆႈမီးၶေႃႈပူင်ၼိူဝ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ဢေႇၵျႅၼ်ႇသီႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ဝႃႈ ပေႃးမႃးၶိုၼ်ႈလုမ်း ယႃႇပေဢဝ် iPhone မႃး၊ ပေႃးၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ၵေႃႈ ယႃႇပေၸႂ်ႉ iPhone ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Bloomberg News ၵေႃႈ လႆႈပိုၼ်ၶၢဝ်ႇမႃးဝႃႈ လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈၼၼ်ႉ မႄႇၶႂၢၵ်ႈပႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်း လႄႈ တီႈၵၢၼ် ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ယူႇၽၢႆႇလင်သေ ၵမ်ႉပၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႈ။
The Wall Street Journal မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ၶဝ်လႆႈႁူႉ တီႈ ငဝ်ႈငႃႇၶၢဝ်ႇၶဝ်ဝႃႈ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝူင်ႈဝၢင်ႈပႆႇပေႃးႁိုင်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းလူင်ၽၢႆၼိူဝ်ၶဝ် လႆႈၸီႉသင်ႇ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၶဝ်ဝႃႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈၸႂ်ႉ iPhone ဝႃႈၼႆ။ ၵေႃႈမိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶဝ်လႆႈမၵ်းမၼ်ႈ လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်ႁဵတ်းတီႈ ၼွၵ်ႈမိူင်း တၢင်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
တီႈ ဢေႇၵျႅၼ်ႇသီႇ မၢင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ iPhone ၼႆႉ လႆႈထုၵ်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈဝႆႉယဝ်ႉသေ တေႃႈလဵဝ်တႄႉ လႆႈမႄႇၶႂၢၵ်ႇထႅင်ႈ လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ၼၼ်ႉၼႆ လိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႉ။
ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ်ႁႄႉႁၢမ်ႈၼႆႉ တီႈၼႂ်းၵႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈဝႆႉၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင် ၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇပႆႇလႆႈႁူႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။
ၶၢဝ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ၼႆႉ လႆႈဢွၵ်ႇမႃး လူင်ႈၼႃႈ ဝၼ်းတေတႄႇၶၢႆ iPhone 15 တီႈဝၼ်းထိ သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ 15 ၼၼ်ႉယဝ်ႈ။
တီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတူင်ႇၵူၼ်းၶႄႇတႄႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈ ၶွမ်ႇပၼီႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၸီႉသင်ႇ တႃႇႁႂ်ႈၸႂ်ႉ ၶိူင်ႈ Apple ၶဝ် တေႃႇလိူၼ် သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇသဵင်ႈ ၼႆ လႆႈႁၼ် ဢွၼ်ၵၼ် တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈၼၼ်ယူႇ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈဝႃႈၶိတ်ႈဝႆႉတႄႉ ၶဝ်တူၵ်းၵိၼ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်း တႃႇသိုဝ်ႉထႅင်ႈ ၽူင်းဢၼ်မႂ်ႇ လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ငၢၼ်း တေလႆႈၸႂ်ႉ ဢီႈသင် ဝႃႈၼႆယဝ်ႈ။
မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ပဵၼ်လွၵ်းၵၢတ်ႇလူင် ဢၼ်ၼိုင်ႈ ၶွင် Apple သေ iPhone ၵေႃႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇတီႈ မိူင်းၶႄႇ ယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ မိူဝ်ႈပႆႇပေႃးႁိုင်ၼၼ်ႉ Apple လႆႈတႄႇၶႂၢၵ်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇတီႈ ဢိၼ်းတီးယႃး မႃးယဝ်ႈ။
ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၼႆႉသေ ပႆႇလႆႈႁၼ် ၽၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၶဝ် ပိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေ ၽၢႆႇ Apple ၵေႃႈ ပႆႇႁၼ်မီး ၶေႃႈတွပ်ႇၶိုၼ်းၼိူဝ် ဢၼ် ပီႇပီႇၸီႇၶဝ် တွင်ႈထၢမ်ဝႆႉၼၼ်ႈ။
ၽွၼ်း
တီႈလွၵ်းၵၢတ်ႇ သတွၵ်ႉၼႆႉ Apple ၼႆႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉသေ ၵိုင်ႇ 2.8 ထရီႇလီႇယႅၼ်ႇ တေႃႇလႃႇယဝ်ႈ။?
ၽွၼ်း ဢၼ်ၶၼ်ႁုၼ်ႈ ၶွင် ဢႅပ်းပႂ်း လႆႈတူၵ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ ဢၼ်သႂၢင်းၶိူင်ႈ ၸူးၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၶၢမ်ႇၸၢၵ်ႇမၼ်းပႃးယူႇ။
Qualcomm ဢၼ်ပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇယႂ်ႇသုတ်း ဢၼ် ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶျိပ်ႉသ် သမၢတ်ႉၽူင်း ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈ ဝၼ်းၽတ်းၼၼ်ႉ ၶၼ်ႁုၼ်ၶဝ် တူၵ်းၵႂႃႇ တႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 7 သေ SK Hynix တီႈ ၵၢဝ်းလီၸၢၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းသုၵ်းၼၼ်ႉ ၶၼ်ႁုၼ်ႈၶဝ် တူၵ်းၵႂႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 4 ယဝ်ႈ။
လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် တူင်ႇဝူင်းပၢႆးၸၢင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ လႄႈ ၶႄႇၼႆႉ လႆႈၶိုၼ်ႈသုင်ႈမႃးယူႇ တိၵ်းတိၵ်းသေ ၽၢႆႇၼိုင်ႈ လႄႈ ၽၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈ လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၼႂ်းပီၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝႃႇသျိၼ်ႇတၢၼ်ႇ ၼႆႉ တင်းဢူၺ်းလီမၼ်း ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵျႃႇပၢၼ်ႇ၊ ၼႄႇတႃႇလႅၼ်ႇ ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ် မၵ်းမၼ်ႈ လွင်ႈႁႄႉႁၢမ် ၼိူဝ်ၶႄႇ ဢၼ်ၸိူဝ်းၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ပၢႆးၸၢင်ႈ ၽၢႆႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶျိပ်ႉသ် ၼၼ်ႉယဝ်ႈ။
ၽၢႆႇၶႄႇၵေႃႈ ၶိုၼ်းမၵ်းမၼ်ႈ လွင်ႈတၢင်ႇၵုၼ်ႇၵျၢမ်း 2 မဵဝ်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ သီႇမီးၵွၼ်ႇတႅတ်ႇတႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႈ။
ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁၼ်ငိၼ်းၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ ပိူင်ႈၵျိင်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ မႄႇၶႂၢၵ်ႈလႆႈ ထၢၼ်ႈ ၽၢႆႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶျိပ်ႉသ် ၼၼ်ႉ ၶဝ်လႆႈၽင်တိုၼ်းလၢင်း ထႅင်ႈ 40 ပီႇလီႇယႅၼ်ႇတေႃႇလႃႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈ ၵျီႇၼႃႇ ရေးမုၼ်ႇတူဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၽွင်းလူင် ၽၢႆႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ လႆႈၽႅဝ်ႇႁွတ်ႈမီးယူႇတီႈ ပိူဝ်ႈၵျိင်ႈ မိူဝ်ႈဝူင်ႈဝၢင်ႈ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ Huawei ဢၼ်ပဵၼ် ၶွမ််ႇပၼီႇပၢႆးၸၢင်ႈၶႄႇ ၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈမုင်ႈမွင်းသေၵေႃႈ လႆႈဢဝ် သမၢတ်ႉၽူင်ႈမႂ်ႇၶဝ် ဢၼ်ပဵၼ် Mate 60 Pro ၼၼ်ႉ ၵပ်းသိုပ်ႇထိုင် လွၵ်းၵၢတ်ႇမႃးယဝ်ႈ။
ဝၼ်းသုၵ်းၼၼ်ႉ ၽၢႆႇၶွမ်ႇပၼီႇၶဝ် လႆႈတႄႇ ပိုတ်ႇၶၢႆ မေႃႇတႄႇ Pro+ ၶွင် ၽူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႈ။
TechInsights ဢၼ်ပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ပၢႆးၸၢင်ႈ ဢၼ်ပၵ်းယၼ်တီႈ မိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တီႈၼႂ်းၽူင်းၼႆႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉဝႆႉ ပရူဝ်ႇသႅတ်ႇသႃႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ 5G Kirin 9000s ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ SMIC ဢၼ်ပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶျိပ်ႉသ် ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ တီႈမိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉ လႆႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ် တႃႇ Huawei ၼႆယဝ်ႈ။
ပေႃးတူၺ်းၼင်ႇၼႆၸိုင် တီႈၽၢႆႇၵၢၼ်ငၢၼ်း သီႇမီးၶွၼ်ႇတႅတ်ႇတႃႇ ၶႄႇၼႆႉ မၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈယူႇၼႆ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ Dan Hutcheson တီႈ TechInsights ၼၼ်ႉ မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႈ။
ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ယၢင်ႈတိၼ်လူင် ၽၢႆႇပၢႆးၸၢင်ႈ မိူင်းၶႄႇၼႆ ဢၼ်ပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ ၽင်တိုၼ်းလၢင်း Jefferies ၵေႃးဝႃႈ ၼၼ်ယဝ်ႈ။
တီႈၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ တႅၼ်းၽွင်း Mike Gallagher ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈယႂ်ႇ ၵေႃႇမတီႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း မိူင်းၶႄႇ ၶွင် သၽႃးတႂ်း ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈတုၵ်းယွၼ်းထိုင် ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽၢႆႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ တႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်း မၵ်းၶၼ်ႈၼိူဝ် ၶူဝ်းၵုၼ်ႇဢၼ်သူင်ႇၸူး တွၼ်ႈတႃႇ ၶွမ်ႇပၼီႇ Huawei လႄႈ SMIC ၼႆယဝ်ႉ။
လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢႅပ်းပႂ်း
မိူဝ်ႈဝၼ်းၽတ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်လႆႈပိုၼ်ဢွၵ်ႇ ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉ သွပ်ႉၾ်ဝႄးၶဝ် တႃႇ ၶိူင်ႈၵဝ်ႇၶိူင်ႈမႂ်ႇၶဝ်သေ ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်လူၺ်ႈ ၶဝ်ႁႃႁၼ်ဝႆႉဝႃႈ မီးႁႅၵ်ႇၵႃႇၶွမ်း ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸိုဝ်ႈ မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပူၼ်ႉပႅၼ်မႃး ၼႆယဝ်ႉ။
ႁႅၵ်ႇၵႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်ပၢႆးၸၢင်ႈမႂ်ႇသေ တိုၵ်းတေႃးၸူး ၶိူင်ႈဢႅပ်းပႂ်းမႃးၼႆ လုၵ်ႉတီႈ Citizen Lab ဢၼ်ပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ ၽၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းသုၼ်ႇတီႇၵျိတ်ႇတႄႇလ် ၼၼ်ႉ လႆႈႁႃႁၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ၼႂ်းပီၼႆႉၵူၺ်း လုၵ်ႉတီႈ ဢႅပ်းပႂ်းၶဝ် လႆႈပိုၼ်ဢွၵ်ႇ ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉ သွပ်ႉၾ်ဝႄးၶဝ်မႃး မီး ထိုင် 15 ၵမ်းယဝ်ႉၼႆႉ ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ် တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၶဝ် ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ငဝ်ႈငႃႇ
မႄးထတ်း- Mariko Oi & Chris Vallance. "Apple shares slide after China government iPhone ban reports" — BBC News, September 9, 2023
- Kif Leswing. "Apple shares fall after reports that China banned iPhone use by government employees" — CNBC, September 9, 2023