WTO ငိၼ်းထွမ်ႇ ၶေႃႈမၢပ်ႇမႂ် ၶႄႇ ဢၼ်ဝႃႈ လွင်ႈၸႅၵ်ႇၸၼ်ႉၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လူတ်ႉၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉ
ဝၼ်းပုတ်ႉ၊ မၢတ်ႉၶျ် 27၊ 2024
မိူဝ်ႈဝၼ်း ဢင်းၵၢၼ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵၢၼ်ၵႃႉလူၵ်ႈ (World Trade Organization - WTO) လႆႈတႄႇ ငိၼ်းထွမ်ႇ လွင်ႈမၢပ်ႇမႂ် ဢၼ်ဝႃႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ မီးလွင်ႈၸႅၵ်ႇၸၼ်ႉ ၼိူဝ်ၶႄႇ တီႈၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ ၵၢၼ်ႉၵႃႉ လူတ်ႉၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၵူတ်းမၢႆတႃႇယွၼ်ႇယွမ်းငိုၼ်းၽုၺ်ႈ ဢၼ်လႆႈမၵ်းမၼ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉသေ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈတေ သိုဝ်ႉလူတ်ႉ ဢၼ်ပႃးၶိူင်ႈပႅတ်ႉထရီႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၽူႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းမႃးတီႈ ၶႄႇ၊ ရတ်ႈသျႃး၊ ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇ လႄႈ ဢီႇရၢၼ်း မႃးၼႆ ၽူႈသိုဝ်ႉလူတ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈသုၼ်ႇ ၵၢင်းလွတ်ႈၶွၼ်ႇ ဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ပၼ်ႁႅင်း တႃႇႁႂ်ႈၸႂ်ႉ လူတ်ႉၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉၼႆလႄႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ သိုဝ်ႉ လူတ်ႉၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉၼႆၸိုင် လႆႈပၼ်သုၼ်ႇၵၢင်းလွတ်ႈၶွၼ်ႇ တေႃႇလႃႇ 3,750 တေႃႇ 7,500 ယဝ်ႉ။
လွင်ႈၼႆႉၼႆႉ မၼ်းဢဝ် လွင်ႈထိင်းသိမ်း သၽႃႇဝသိူင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ပဵၼ်ၼႃႈတိူဝ်ႈမၼ်းသေၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈၸႅၵ်ႇၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၼိူဝ် မိူင်းၶႄႇ ၼႆ ၸုမ်းတႅၼ်းၽွင်းၶႄႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း WTO လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႉ။ လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းတေ ႁႂ်ႈမီးၽွၼ်းယွၼ်ႈထိုင် ႁႅင်းၶၢႆ လႄႈ မၼ်းတေ ႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈ လွင်ႈၶႄႉၶဵင်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် တီႈ လွၵ်းၵၢတ်ႇ လူတ်ႉၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉ ၼႆ လႆႈၼႄဝႆႉ တီႈၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ ၶွင် ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၶႄႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၼႂ်းၵႃႈ မဵဝ်းလူတ်ႉၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉ တႃႇ 50 ဢၼ်ၶၢႆတီႈ မိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈၵၢင်းလွတ်ႈၶွၼ်ႇၼၼ်ႉ မီး 13 မဵဝ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၼၼ်ႉ ၶႄႇၼႆႉ လႆႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ ၵျႃႇပၢၼ်ႇသေ လႆႈတၢင်ႇလူတ်ႉတႃႇၶၢႆ မီး 5.22 လၢၼ်ႉသေ တႃႇ သၢမ်ပုၼ်ႈၼိုင်ႈပုၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လူတ်ႉၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးသေ တီႈၼႂ်းၵႄႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ လႄႈ ၶႄႇ ၼႆႉ လႆႈမီးလွင်ႈထဵင်မေႃးၵၼ်သေ မိူဝ်ႈပႆႇႁိုင်ပႆႇၼၢၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သၽႃးဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ လႆႈၶတ်းၸႂ် တႃႇမၵ်းမၼ်ႈ ၵူတ်းမၢႆ ဢၼ်တႄ ဢိုတ်းႁၢမ်ႈ တိၵ်ႉတွၵ်ႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ငိူၼ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း
မႄးထတ်း- VOA News. "China Files WTO Dispute Against US Over 'Discriminatory' EV Subsidies" — VOA News, March 26, 2024
- VOA News. "လျှပ်စစ်ကားဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေးခွဲခြားမှုတရုတ်စွဲချက် WTO ကြားနာ" — VOA News, March 26, 2024
- Zhong Nan. "China files WTO complaint against US' discriminatory EV subsidy policies" — China Daily, March 26, 2024